Dementie is als een langzaam veranderende seizoenswisseling, subtiel en sluipend. Het begint met kleine vergeetachtigheidsmomenten, misschien het kwijtraken van sleutels of het vergeten van afspraken. Maar na verloop van tijd verandert het seizoen volledig, en het landschap dat eens bekend en troostend was, wordt vreemd en onherkenbaar. Dit is de realiteit van dementie – een ziekte die meer dan alleen het geheugen van een persoon verwoest, maar ook zijn identiteit, persoonlijkheid en het leven van degenen die om hem geven.
Rouwen nog voor het verlies
Dementie kan rouw veroorzaken lang voordat het uiteindelijke verlies zich voordoet. Dit is een concept dat bekend staat als ‘anticiperende rouw’, een vorm van verdriet dat optreedt voordat een geliefde daadwerkelijk is overleden.
Het kan moeilijk zijn om over deze onderwerpen te praten. Ze zijn immers complex en emotioneel beladen. Maar het is cruciaal om te begrijpen hoe we door dit doolhof van dementie en rouwverwerking kunnen navigeren. En dat is precies wat we in deze blogpost gaan doen, op een begripvolle, empathische en informele manier.
Dementie: meer dan alleen vergeetachtigheid
Dementie is een algemene term voor verschillende neurologische aandoeningen die de cognitieve functie beïnvloeden. De meest bekende vorm is de ziekte van Alzheimer, maar er zijn veel andere soorten, zoals vasculaire dementie, Lewy body dementie en frontotemporale dementie.
Elke vorm van dementie brengt unieke uitdagingen met zich mee, maar ze hebben allemaal gemeen dat ze het dagelijks leven en de onafhankelijkheid van een persoon beïnvloeden. Mensen met dementie kunnen worstelen met alles, van taal en probleemoplossing tot emotieregulatie en motorische vaardigheden.
Het zijn deze verliezen die rouw kunnen veroorzaken bij zowel de persoon met dementie als degenen die om hem geven. Als je een geliefde hebt met dementie, kan je gevoelens van verlies en verdriet ervaren terwijl je toekijkt hoe hun vaardigheden en persoonlijkheid veranderen.
Rouwverwerking: een ingewikkeld proces
Rouw is een natuurlijke reactie op verlies, en het is een proces dat iedereen anders ervaart. Het kan gevoelens van verdriet, woede, verwarring, angst en zelfs opluchting omvatten.
Bij anticiperende rouw kunnen deze gevoelens nog ingewikkelder worden. Je kunt bijvoorbeeld rouwen om het verlies van de persoon die je geliefde ooit was, terwijl je tegelijkertijd voor die persoon zorgt in hun huidige toestand. Dit kan leiden tot gevoelens van schuld en verwarring, omdat je misschien het gevoel hebt dat je rouwt om iemand die er nog steeds is.
Er is geen ‘juiste’ manier om met deze gevoelens om te gaan. Het is belangrijk om te onthouden dat ze normaal zijn en deel uitmaken van het proces van rouwverwerking.
Het belang van zelfzorg
Zorg dragen voor een geliefde met dementie kan zowel fysiek als emotioneel uitputtend zijn. Daarom is zelfzorg zo belangrijk. Dit kan betekenen dat je tijd voor jezelf neemt om te ontspannen en op te laden, maar ook dat je je gevoelens erkent en uitdrukt. Praten met vrienden, deelnemen aan een steungroep of hulp zoeken bij een professional kan allemaal nuttig zijn.
Bedenk dat je niet alleen bent. Er zijn veel mensen die soortgelijke ervaringen hebben en die je kunnen ondersteunen en begeleiden.
De kracht van herinneringen
Herinneringen kunnen een krachtige bron van troost zijn. Het verzamelen van foto’s, brieven en andere aandenkens kan je helpen om de persoon die je geliefde was te herinneren en te eren. Dit kan ook nuttig zijn voor de persoon met dementie, omdat het hen kan helpen verbinding te maken met het verleden en een gevoel van identiteit te behouden.
Liefde in tijden van verlies
Ondanks de uitdagingen van dementie en rouwverwerking, is het belangrijk om te onthouden dat liefde en verbinding nog steeds mogelijk zijn. Hoewel de persoon met dementie misschien verandert, blijven ze nog steeds een individu met gevoelens, behoeften en verlangens. Ze hebben nog steeds de behoefte aan liefde, comfort en menselijk contact.
Zelfs in de moeilijkste tijden kan het delen van een lach, een warme knuffel of een rustig moment van verbinding troost bieden en een gevoel van normaalheid geven. Het zijn deze momenten die ons eraan herinneren dat, hoewel dementie veel kan nemen, het de liefde die we voor elkaar voelen niet kan wegnemen.
Navigeren door het doolhof
Dementie en rouwverwerking zijn complexe, moeilijke onderwerpen. Ze roepen gevoelens op van verdriet, verlies, verwarring en soms zelfs schuld. Maar door deze gevoelens te erkennen, te begrijpen wat ze betekenen, en door onszelf de ruimte en de vriendelijkheid te geven die we nodig hebben om te rouwen, kunnen we beginnen te navigeren door dit doolhof.
Het is een reis die niemand graag maakt, maar het is een die we niet alleen hoeven te maken. Er zijn hulp en ondersteuning beschikbaar, van steungroepen en zorgprofessionals tot vrienden en familieleden. En er is altijd ruimte voor liefde, verbinding en herinnering, zelfs in de schaduw van verlies.
In de woorden van de beroemde dichter Maya Angelou, “Mensen zullen vergeten wat je zei, mensen zullen vergeten wat je deed, maar mensen zullen nooit vergeten hoe je ze liet voelen.” Voor onze geliefden die met dementie leven, zijn deze woorden misschien wel het meest waar. Ze herinneren ons eraan dat, hoewel hun geheugen vervaagt, hun vermogen om liefde en connectie te voelen dat niet doet.
Extra info
Het verlies van je partner, hoe verwerk je dit?
Het verwerken van verlies: Een reis door de fases van rouw en verdriet
Bronvermelding
© Foto: 123rf.com
